|
Ortodontik tedavi hastanın yaşam kalitesini ciddi boyutta yükselten
ve sonuçları bakımından hem hastayı, hem de doktoru tatmin eden uzun
emek, engin bilgi ve yeterli deneyim gerektiren bir tedavidir.
Ortodontik
bozuklukların yol açtığı başlıca sorunlar:
-
Diş ve yumuşak doku estetiğinin (özellikle gülümsemenin) arkadaş
ve iş çevresindeki sosyal ilişkileri doğrudan etkilemesi,
- Çiğneme güçlüğü ve eklem ağrıları,
- Özellikle dişlerin sıkışık olduğu alanlarda ağız ve diş
temizlemedeki zorluğa bağlı çürük ve dişeti problemleridir.
Ortodontik
tedavi sürecinin işleyişi:
-
Hastanın ağız muayenesi ve röntgen analizleri sonucu tedavi
planının oluşturulması
- Gerekli ağız hazırlıklarının yapılması (dolgular, diş
temizliği, ..)
- Vakanın diş ve çene yapısındaki bozukluğun şiddetine bağlı
olarak 6 ay-2 yıl arası değişen tedavi süresinin başlaması
(Kontroller 4-5 haftada bir yapılmaktadır)
- Tedavinin sonlanması, braketlerin çıkarılması ve pekiştirme
amaçlı koruyucu önlemlerin alınması
|
Cerrahi Tedavi |
Cerrahi Tedavi |
Cerrahi Tedavi |
Öne İtimli Dişler |
Ortahat Kayması |
Boşluk Kapama |
Çene Genişletme |
|
Güncel
ortodontik tedavi yöntemleri:
1-
Sabit Ortodontik Tedavi: Dişlerin üzerine sabit bir şekilde
yapıştırılan braketlerle olan tedavi tipidir. Belli periyotlarla
braketlerin içindeki teller değiştirilerek/ayarlanarak tedavi
sürdürülür. Braketlerin materyalleri ve uygulandığı bölgelere göre
farklılıklar gösterir:
-
Metal braketler: Standart metal barketler, kapaklı (klipsli)
metal braketler
- Estetik braketler: Plastik, porselen , safir braketler
- Lingual braketler: Dişlerin iç yüzeylerine yapıştırılan
ve dışarıdan belli olamayan braketler
2-
Hareketli (Müteharrik) Ortodontik Tedavi: Takıp çıkarılabilen
plastik apareyler ile yapılan tedavi yöntemidir. Ancak uygulama
alanları sınırlıdır.
- Howley plağı: Plastikten yapılmış metal bükümler içeren
plaklar
- Clear aligner (invisalign): Şeffaf, takıldığında belli
olmayan plaklar
Sabit Ortodontik Tedavi
Braket Sistemi |
Hareketli (Müteharrik) Ortodontik Tedavi
Ağız Dışı Aparey |
|
ORTOGNATİK
CERRAHİ:
Hastanın büyüme-gelişim çağı sona ermiş ve ortodontik tedavinin
sınırlarını aşan, alt ve üst çenenin aşırı şiddetteki iskeletsel
bozuklukları (alt çenenin önde olması, aşırı fırlaklık gibi)
mevcutsa ortognatik cerrahiye başvurulur. Bu tip tedaviler iyi bir
cerrahi bir ekip ile koordineli çalışmayı gerektirdiğinden yapılan
her işlem çok iyi bir şekilde dokümante edilmeli (röntgenler,
ağıziçi fotoğraflar, modeller) , hastanın cerrah ile tanıştırılması,
karşılıklı fikir alışverişi ve hassas bir planlama gereklidir.
Tedavi süreci öncelikli olarak tedavi planının oluşturulması,
ortodontik tedavi ile hastanın ameliyata hazır hale getirilmesi,
ameliyatın yapılması ve bir süre daha ortodontik takibi şeklindedir.
Bir süre takip edildikten sonra herhangi bir nüks (geri bozulma)
olmadığı gözlendikten sonra teller çıkarılmakta, bu tedaviyle
hastanın çiğneme fonksiyonlarının daha etkin bir şekilde yapılması
ve özgüveni yerine gelmiş bir şekilde daha rahatlıkla
gülümseyebilmesi sağlanmaktadır.
Ortodontik
tedavi ile ilgili sizden gelen sorular, yanlış düşünceler ve
cevapları:
Soru:
Tedavi süresi 6-7 yıl süren birkaç arkadaşım var,
bu tedavi bu kadar uzun sürüyor mu?
Cevap:
Aşırı iskeletsel bozukluğu olup 7-8 yaşında erken
dönemde başlanması gereken bir hasta ise tedavi süresi bu
şekilde uzun olabilir, ancak bu tarz hastalar oldukça nadirdir
(%5). Normal zamanında (11-15 yaş civarı) tedavisine başlanan
orta şiddette bir vakada 1 - 2 yıl arası bir sürede sonuç
alınır. Bu süre kemik yapısı ve bireylere bağlı farklılıklara
bağlı olarak bir miktar değişiklik gösterebilir. Eğer tedavi
süresi daha uzun sürüyorsa hasta randevularını aksatmış ,
apareylerini dikkatsizce kullanarak sürekli apareylerine zarar
vermiş veya tedavi ortodonti uzman olmayan kişilerce yapılmaya
çalışılmış olabilir.
Soru: Tel tedavisi sonucunda dişlerin çürüdüğü doğru mu?
Cevap:
Diş telleri ağza uygulandıktan sonra doğal olarak
dişler üzerinde biriken plak ve besin miktarı artacaktır. Bundan
dolayı hastalara günde en az 4-5 kez diş fırçalamalarını, ağız
bakımı için özel ortodontik diş fırçası ve diş arası fırça
kullanımını önerilmektedir. Ayrıca şekerli gıda, çikolata
tüketimi en aza indirilmeli, asitli içecekler içilmemeli, çok
nadir içilecekse pipetle içilmelidir. Ağız bakımına dikkat eden
hastalarda hiçbir sorunla karşılaşılmamaktadır.
Soru: Tedavi bittikten sonra teller çıkarken dişler zarar
görür mü?
Cevap:
Braketleri dişe yapıştıran yapıştırıcılar özel
ortodontik yapıştırıcılar olduğu için braketler rahatlıkla
sökülebilmekte, dişin üzerinde kalan yapışkan artıkları ise
dişin mine yüzeyine zarar vermeyen özel bir sistemle rahatlıkla
temizlenebilmektedir.
Soru: 41 yaşında bir bayanım, çocuğumun ortodontik tedavi
ile dişleri çok düzgün bir hale geldi. Benim de bu yaştan sonra
dişlerim tel tedavisi ile düzelebilir mi?
Cevap:
Çene yapısında iskeletsel bir bozukluk olmadığı
sürece ortodontik tedavi imkanı her zaman mevcuttur. Erişkin
hastalar için estetik olan ve dışarıdan fazla gözükmeyen şeffaf
safir (kristal yapıda), lingual (dişlerin iç yüzeyinden) veya
porselen braketler mevcuttur. Ayrıca basit vakalara şeffaf diş
plakları uygulanarak dişlerin düzeltilmesi mümkündür. Şiddetli
iskeletsel bozukluk varsa (çenenin aşırı önde olması gibi)
ortodonti ile birlikte yapılacak olan ortognatik cerrahi –çene
ameliyatı- işlemi ile tedavi imkanı vardır.
Soru: Tedavi bittikten sonra düzelmiş olan dişlerde
tekrar bozulma olur mu?
Cevap:
Dişler belli bir süre ilk haline dönme eğilimde
olacaktır. Bu riski önlemek için aktif ortodontik tedavi
bittikten sonra, ayrıca pekiştirme tedavisi yapılmaktadır. Bunun
için şeffaf plaklar tarzında takıp çıkarılabilen apareyler
uygulanabildiği gibi, ön dişlerin iç taraflarına dışarıdan
gözükmeyen ince bir koruyucu tel de yapıştırılabilir. Pekiştirme
tedavisinin süresi bozukluğun şiddetine göre değişmektedir.
Ayrıca gömülü 20 yaş dişleri (3. Büyük azı) mevcutsa ve çene
kemiğinde bu dişlerin sığabilmesi için yeterli yer yoksa, bu
dişler çıkmak isterken komşu dişlere baskı yapacağından tekrar
dişlerde sıkışmaya yol açabilirler, bundan dolayı bu dişlerin de
alınması gerekecektir.
|
